چرا کتاب رفتار اجرایی هربرت سيمون را بخوانیم ؟
رفتار اجرايي
هربرت سيمون
چرا آن را ميخوانيم؟
به گفتة سيمون تصميم گيري مترادف مديريت است. اما تصميم گيري چيست و تصميمات چگونه اتخاذ ميشوند؟ سيمون ميدانست که اکثر فرضيات افراد به طور نااميدکننده اي غيرواقعي هستند.بنابراین تصميم گرفت تا واقعيت را درباره تصمیم گیری مطرح کند . سیمون مفهومي مدرن از سازمان ارايه کرد که به موجب آن سازمان نهادي بهم پيوسته و متعامل است. سیمون همچنين مي‌گفت که توانايي اتخاذ تصميمات اثربخش، مؤيد تفاوت ميان کارآيي و عدم کارآيي سازمانها است. براين مبنا، کتاب سیمون ارزش خواندن را دارد.
نحوة شروع
هربرت سيمون پسر يک خانوادة مهاجر آلماني به ميلواکي بود. سیمون فارغ التحصيل دانشگاه شيکاگو بود و در سال 1978 به دليل فعاليتهايش در حوزة رفتارهاي اجرايي که موضوع پايان نامة دکترا و کتابش بود، موفق به دريافت جايزة نوبل اقتصاد گرديد. گفته مي‌شود که او در زمان دانشجويي، به جاي اينکه به صورت نيمه وقت براي دانشگاه ميلواکي کار کند، اقدام به نگارش ديدگاهها و مشاهداتش مي‌کرد. همچنين گفته مي‌شود که سیمون به هنگام دريافت جايزه اش از کميتة جايزة نوبل، گفته بود که علاقة واقعيش به هوش مصنوعي است يعني حوزه‌اي که سرانجام او در مورد بررسي نحوة تصميم گيريها و انتخابها، به سراغش رفت.
سیمون در کتاب رفتار اجرايي: مطالعة فرآيندهاي تصميم گيري در سازمانهاي اجرايي (نام کامل کتاب)، تئوري انتخاب يا تصميم گيري بشر را مطرح کرد که هدف از آن استفاده از عقايد اقتصاددانان و روانشناسان و همچنين تصميم گيران حرفه اي بود.
کمکها
1. مشکلات تئوري سازماني
بر اساس کتاب رفتار اجرايي، تشريح رفتارهاي اجرايي و مديريتي، غالباً ، تصنعي، ساده و فاقد واقعيت است. نظريه پردازان از مطالعة اصول تصميم گيري که کاري سخت و طاقت فرساست امتناع مي‌ورزند. در عوض آنها راضي هستند تا بدون بکارگيري تعاريف اجرايي، به حوزه‌هاي ديگري بپردازند.
نظرية کلاسيک اقتصادي حاکي از آن هستند که تصميمات از طريق کسب تمامي اطلاعات لازم، ارزيابي آنها و دستيابي به نتايج عيني و هدفمند دربارة نحوة دستيابي به بهترين نتايج ممکن، اتخاذ ميشوند. در حقيقت، هيچ کسي زمان و منابع فکري انجام اين کار را ندارد. مردان اجرايي، به جاي پرداختن به بهترين راه حل، به دنبال راه حلهايي مي‌روند که به اندازة کافي خوب و رضايت بخش هستند.
2. سازمان مهم است
سازمان مهم است زيرا در جامعة ما، مردم بخش اعظم دوران بزرگسالي خود را در سازمانها سپري مي‌کنند و اين محيط شکل دهندة بيشتر روحيات و عادات شخصي آنان است.
دليل دوم هم اين است که ابزار لازم براي اعمال قدرت و تأثيرگذاري بر ديگران در"سازمان" در اختيار افراد مسئول قرار مي‌گيرد.
3. پيچيدگي روابط سازماني
کافي نيست تا رفتار سازماني را به عنوان موضوعي براي درک مردم يا سنجش عملکرد بهتر افراد در نظر بگيريم. هر کاري که دربخشی از سازمان انجام مي‌شود داراي رابطه‌اي پيچيده با سيستم کل سازمان است.
4. درک تصميم گيري
تصميم پيچيده همانند يک رودخانة بزرگ است که داراي انشعابات متعدد و غيرقابل شمارش است.بسياري از افراد و واحدهاي سازماني در اتخاذ يک تصميم بزرگ نقش دارند و مشکل تمرکززايي يا تمرکززدايي در واقع مشکلي براي تبديل يک سيستم پيچيده به يک سيستم کارآمد است.
5. اهميت روابط
يک سازمان فقط يک ساختار سازماني نيست بلکه الگويي پيچيده از ارتباطات و روابط مختلف گروهي از انسانها است.
اين الگو ، اطلاعات، فرضيات، اهداف و نگرشهاي بيشتري در اختيار اعضاي گروهها قرار مي‌دهد و باعث مي‌شود که آنها در تمامي تصميمات خود به اين موارد توجه نمايند. همچنين آنها با مجموعه‌اي از انتظارات ثابت و جامع از آنچه که ديگر اعضاي گروه انجام مي‌دهند و نحوة واکنش آنان به آنچه که ديگران انجام مي‌دهند و مي‌گويند، مواجه خواهند شد.
متن کتاب
سيمون بعدها متوجه شد که استفاده از عبارات رفتار، تصميم گيري و سازمان در عنوان کتابش، يک توفيق اجباري بوده زيرا آنها به سرعت به واژگان مطلوب و رايج علوم اجتماعي تبديل شدند.
نظرية سازماني تا پيش از انتشار کتاب رفتار اجرايي، عميقاً دوگانه و مبهم بود. تا آن زمان، شفافترين حامي آن چستر برنارد بود که به سيمون در نگارش مقدمة کتاب کمک کرد.
در پاسخ، سيمون يک تئوري را دربارة انتخابها و تصميم گيريهاي بشر مطرح کرد که اهداف آن عبارت بود از:
• ابعاد منطقي انتخابهايي که نگراني اصلي اقتصاددانها است؛
• ويژگيها و محدوديتهاي ساز و کارهاي تصميم گيري بشر که توجه بسياري از روانشناسان و تصميم گيران حرفه اي را به خود جلب کرده است.
سیمون در زمينة تفکر مديريت، پلي ميان انسان گراها و مهندسان ايجاد کرد.
ديدگاههاي او در آن زمان بسيار جديد بودند. تا 40 سال بعد، فعاليت سازمانها حداقل در غرب، بيشتر به عنوان عاملي تنظيم کننده و طبقه بندي کننده تلقي مي‌شود تا نيرويي پرقدرت، پويا و تغييردهنده.
تنها در اوايل دهة 1990 و از طريق موفقيت کتاب سينگه به نام نظم پنجم بود که سيستمهاي فکري از حوزه هاي آکادميک عبور کردند و به دستور کار مديران اجرايي تبديل شدند.
متن یادگار
سازمان فقط یک چارت سازمانی نیست، بلکه الگویی پیچیده از ارتباطات و روابط مختلف گروهی از انسانها است – رفتار اجرایی
